2017-12-19
Autor: Katarzyna Podczaska
Janków
JANKÓW
Gmina Pleszew
Dwór Floriana Bogdańskiego z 1. połowy XIX w.
Fot. Katarzyna Podczaska 2018.
POŁOŻENIE: Założenie dworskie znajduje się po zachodniej stronie drogi Pleszew-Ostrów Wlkp., kilometr od wsi, po stronie północnej doliny rzeki Giszki. 51°50’26,1600” N 17°50’12,1200” E.
Fot. Katarzyna Podczaska 2018.
DWÓR wybudowany został w 1. połowie XIX w. Na początku XX w. został nadbudowany i rozbudowany o skrzydła boczne. Jest ceglany, dwukondygnacyjny. Ściany działowe piętra są drewniane. Nie posiada piwnic. Nakryty jest dachem jednospadowym, przybudówka od północy – dachem dwuspadowym. Korpus główny posiada plan prostokąta. Od wschodu i zachodu znajdują się nowsze skrzydła. Aneks północny mieści wejście od strony podwórza. Elewacja frontowa jest symetryczna, posiada boczne ryzality i pseudoryzalit centralny. Podzielona jest profilowanymi gzymsami kordonowymi; część środkowa zwieńczona jest gzymsem koronującym z prostymi kroksztynami.
PARK posiada powierzchnię 2,12 ha. Założony został w końcu XIX w.. Posiada kształt czworoboczny. Od południa znajdują się stawy. W parku biegnie szpaler grabowy i rząd kasztanowców.
WŁAŚCICIELE:
- do ok. 1163 r. - księżna Eudoksja halicka, druga żona Mieszka III Starego
- ok. 1163-1301 - klasztor bożogrobców w Miechowie
- pocz. XV w. - szpital bożogrobców w Sieradzu
- 1417-1438 - Marcin h. Zaremba z Kalinowy, kasztelan sieradzki i starosta wieluński, wraz z synami Wawrzyńcem i Janem Łopatą
- 1479 - Jan Denowski h. Wieniawa
- ? – Mikołaj Gorzkowski h. Wieniawa z Gutowa
- przed 1487 – Stanisław Denowski h. Wieniawa z synem Janem oraz Zofia, córka ww. Mikołaja Gorzkowskiego, a żona Macieja Droszewskiego, wraz z synem Janem
- 1487 – Dorota z Radolińskich, żona Marcina Lipskiego h. Grabie i Beata Radolińska, siostry, dziedziczki w Gutowie
- 1491-1495 - Jan Denowski, syn ww. Stanisława
- 1496 – Małgorzata, matka ww. Jana Denowskiego
- 1501-1504 – część - Mikołaj Kamblan h. Wieniawa, kasztelan krzywiński; część – bracia stryjeczni Andrzej i Maciej z Cieśli
- 1505-przed 1510 – Mikołaj Kamblan z żoną Jadwigą Skoraczewską
- do 1515 - Bernard, Mikołaj, Wincenty i Maciej, synowie ww. Mikołaja Kamblana
- 1515-1522 – część - Wincenty Kamblan, część – Maciej Kamblan; połowa (między 1519 a 1529) - Pabianowscy h. Jastrzębiec
- 1552 - Tomasz Kuczkowski h. Wąż
- 1565 - Maciej Przybysławski
- 1579-1580 - Marcin Kuczkowski h. Wąż
- 1598 - Jan Rozdrażewski h. Doliwa, kasztelan poznański z żoną Katarzyną Potulicką
- ? – Jerzy Objezierski
- 1610-1618 - Krzysztof Mycielski h. Dołęga
- 1618 - Mikołaj Kuczkowski h. Wąż
- lata 20. XVII w. - Piotr Koźmiński h. Poraj (zm. 1650), cześnik kaliskiego, sekretarz królewski, podsędek kaliski, sędzia surogat grodzki kaliski z żoną Barbarą
Bronikowską, wdową po Andrzeju Sośnickim, po raz drugi żonaty z Anną Latalską h. Prawdzic
- ? – Jan Głoskowski h. Jastrzębiec
- 1665-1685 - Mikołaj Głoskowski, syna Macieja
- 1685-przed 1713 - Stanisław Wałowski alias Głoskowski, syn ww. Mikołaja
- przed 1723 - Jan Wierzbicki
- 1728 - Łukasz Franciszek z Komorza Kurcewski h. Szreniawa, regens grodzki kaliski
- ? - Piotr Koźmiński h. Poraj
- 1742 - Leon Stanisław Koźmiński, syn ww. Piotra, chorąży wschowski, podczaszy kaliski
- 1749 – Maciej Kurcewski h. Szreniawa
- 1763-1771 - Piotr Koźmiński, syn ww. Leona Stanisława, chorąży wschowski
- po 1775 – Jadwiga z Radomickich Koźmińska, wdowa po ww. Leonie Stanisławie Koźmińskim
- przed 1779 - Marianna z Koźmińskich, córka ww. Leona Stanisława, żona Jana Lipskiego h. Grabie, generała majora wojsk koronnych
- 1780 - Anna ze Swinarskich h. Poraj, 1.voto Krzycka, 2.voto wdowa po Mikołaju z Wybranowa Chlebowskimh. Poraj (zm. 1757), kasztelanowa kaliska
- do 1784 - Weronika, córka ww. Anny Swinarskiej z pierwszego małżeństwa, 1. żona Macieja Mycielskiego h. Dołęga, generała majora wojsk koronnych, 2. Stefana
Garczyńskiego h. własnego, generała majora wojsk koronnych
- 1784 - małżonkowie Marcin i Marianna z Ostoja-Kiedrzyńskich Bogdańscy h. Prus III 2
- 1784 – ponownie Weronika Krzycka, 1.voto Mycielska, 2.voto żona Stefana Garczyńskiego
- 1788-1789 – ponownie Marcin Bogdański
- 1830-1851 - hr. Florian Bogdański h. Prus III 2, ożeniony z Rozalią Bronikowską
- 1851-1855 - Przemysław Bogdański, syn ww. Floriana, z żoną Klementyną Pomorską
- 1856-1862 - dr Carl Ferdinand Bender z Pleszewa, radca zdrowia
- 1862-1865 - Władysław Zakrzewski
- 1865-1884 - Wincenty Zaleski h. Rola
- 1884-1898 - Paul Schröder
- ok. 1900-1919 - konsul Hermann Becker z Lipska
- 1919 – 1945 - Willy Becker, syn ww. Hermanna
- do dn. 24 IV 1945 r. rozparcelowano 308 ha między 47 rodzin
Literatura:
Adressbuch des Grundbesitzes im Grossherzogthum Posen, Berlin 1872; Güter=Adressbuch der Provinz Posen, Stettin 1907; Jurek T., Nieznane zapiski heraldyczne z ksiąg sądowych kaliskich w XV wieku, Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego, n.s., t. 1: 1993, s. 134-147; Kozierowski S., Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej zachodniej i środkowej Wielkopolski, Roczniki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 47: 1920, t. 1 (A-Ł), Poznań 1921; Kurtzgefasstes Staatistisches Handbuch der Provinz Posen (…), Posen 1865; Małyszko S., Gajda Ł., Majątki wielkopolskie, t. II, Powiat pleszewski, Szreniawa 1997; Niederstetter J., Verzeichnis sammtlicher Ritter-und anderer selbstandigen grosseren Güter der Provinz Posen mit Angabe ihrer Besitzer, Posen 1859; Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego, wyd. J. N. Bobrowicza, Lipsk 1846; Paciorkowski Sz., Sąd pokoju w Pleszewie (1920-1926), Rocznik Pleszewski 2011, s. 193-210; Pisarski E., Dzieje grodziskiej parafii i jej proboszczowie-miechowici (1178-1849), Rocznik Pleszewski 2013, s. 79-87; Powiat kaliski w XVI wieku, Warta. Tygodnik poświęcony nauce, rozrywce i wychowaniu, nr 632 z 8 VIII 1886 r., s. 5568-5569; nr 633 z 15 VIII 1886, s. 5576-5578; nr nr 634 z 22 VIII 1886 r., s. 5564-5566; nr 635 z 29 VIII 1886 r., s. 5572-5574; nr 636 z 5 IX 1886 r., s. 5778-5780; nr 637 z 12 IX 1886 r., s. 5809-5811; nr 638 z 19 IX 1886 r., s. 5816-5818; nr 639 z 26 IX 1886 r., s. 5603; nr 640 z 3 X 1886 r., s. 5611; nr 641 z 10 X 1886 r., s. 5619; nr 642 z 17 X 1886 r., s. 5628-5630; nr 643 z 24 X 1886 r., s. 5636-5638; nr 644 z 31 X 1886 r., s. 5645-1648; nr 645 z 7 XI 1886 r., s. 5652-5654; nr 646 z 14 XI 1886 r., s. 5659-5661; nr 647 z 21 XI 1886 r., s. 5669-5670; nr 648 z 28 XI 1886 r., s. 5676-5678; nr 649 z 5 XII 1886 r., s. 5682-5684; nr 650 z 12 XII 1886 r., s. 5682-5684; nr 650 z 12 XII 1886 r., s. 5693-5695; nr 651 z 19 XII 1886 r., s. 5700-502; nr 652 z 26 XII 1886 r., s. 5708-5710; nr 653 z 9 I 1887 r., s. 5716-1718; nr 654 z 16 I 1887 r., s. 5724-5726; nr 655 z 23 I 1887 r., s. 5733-5734; nr 656 z 30 I 1887 r., s. 5741-5742; nr 657 z 6 i 13 II 1887 r., s. 5748-5749; nr 658 z 20 II 1887 r., s. 5755-5756; nr 659 z 27 II 1887 r., s. 5768; nr 660 z 6 III 1887 r., s. 5772-5774; nr 661 z 13 III 1887 r., s. 5781-5782; nr 662 z 20 III 1887 r., s. 5790; nr 663 z 27 III 1887 r., s. 5797; nr 664 z 3 IV 1887 r., s. 5806; nr 665 z 10 IV 1887 r., s. 5814; nr 668 z 1 V 1887 r., s. 5888; nr 669 z 8 V 1887 r., s. 5846; nr 671 z 22 V 1887 r., s. 5861; nr 672 z 29 V 1887 r., s. 5869-5870; nr 673 z 5 VI 1887 r., s. 5877-5878; nr 675 z 19 VI 1887 r., s. 5892-5893; nr 676 z 26 VI 1887 r., s. 5901-5902; nr 677 z 3 VII 1887 r., s. 5909; nr 678 z 10 VII 1887 r., s. 5918; nr 679 z 17 VII 1887 r., s. 5925; Żychliński T., Stosunek polskiej a niemieckiej większej własności w Wielkiem Księstwie Poznańskiem przed 30 laty a dzisiaj, Poznań 1978; Hermann von Becker, Kaestner & von Urah’s Genealogische Adelsdatenbank; Koźmiński Piotr h. Poraj, opr. J. Dworzaczkowa, [w:] Internetowy Polski Słownik Biograficzny; Sprzedali ziemię Niemcom. Niniejsze opracowanie powstało na podstawie akt znajdujących się w Archiwum Państwowym w Poznaniu.
