Ta strona używa plików cookie w celu usprawnienia i ułatwienia dostępu do serwisu oraz prowadzenia danych statystycznych. Dalsze korzystanie z tej witryny oznacza akceptację tego stanu rzeczy.
Polityka Prywatności    Informacja o przetwarzaniu danych osobowych    AKCEPTUJĘ
MZD logo Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy

 

 

STRONA GŁÓWNA

2018-05-08

8 MAJA 1440 - AKT LOKACYJNY MIASTA DOBRZYCA

W dzień św. Stanisława męczennika, 8 maja 1440 roku staraniem właściciela dóbr dobrzyckich Tumlina Dobrzyckiego herbu Leszczyc został wydany akt lokacyjny miasta Dobrzyca. Dokument podpisany przez kancelarię króla Władysława III Warneńczyka (1424-1444) nadawał prawa miejskie, wyznaczał granice topograficzne i regulował obowiązki mieszczan wobec dworu. Oryginalny tekst nie zachował się do dzisiejszych czasów. Wszystkie informacje o nim czerpiemy z XVIII-wiecznego  streszczonego przekazu. Wiadomo natomiast, że w 1510 roku król Zygmunt I Stary (1467-1548) odnowił i zatwierdził postanowienia dawnego przywileju.

Dokument reguluje przede wszystkim ustalenie wysokości czynszów, a także obowiązki mieszkańców na wypadek wyprawy wojennej. Istotny dla rozwoju miasta jest przywilej organizacji jarmarków. Zezwala również mieszczanom między innymi na korzystanie z łąk i lasów oraz posiadanie psów i ptaków myśliwskich, a nawet określa opłatę za warzenie piwa.

Akt lokacyjny wystawiono dzięki dziedzicowi Dobrzycy, rycerzowi Tumlinowi blisko powiązanemu ze starostą generalnym Wielkopolski Łukaszem Górką.  Z postacią Tumlina Dobrzyckiego wiązać można również powstanie w miejscu dzisiejszego Pałacu fortalicję, mającą pierwotnie postać drewnianego dworu z dostawioną murowaną wieżą, której relikty przetrwały do dziś w pałacowych piwnicach. Lokacja miast i budowa warownej siedziby były bardzo powszechnym zabiegiem wśród zamożniejszej szlachty manifestującej w ten sposób swój prestiż.

Tumlin zginął w 1458 roku podczas zdobywania zamku krzyżackiego w Papowie Biskupim. Zostawił po sobie córkę Annę oraz synów Michała (zmarł za młodu), Jana i Grzymko między których podzielił majątek w Dobrzycy. Potomkowie Grzymka pozostali na ojcowiźnie do 1717 roku.  Więcej na temat rodziny Dobrzycych można przeczytać na naszej stronie internetowej.

Dobrzyca utraciła prawa miejskie w 1934 roku z powodu małej ilości mieszkańców. Odzyskała je dopiero po 80 latach 1 stycznia 2014 roku.

Wraz z lokacją miasta nadano mu nowy herb, mający obecnie formę czerwonej tarczy z białym krzyżem z ramionami zakończonymi mniejszymi krzyżami. Z powstaniem herbu łączą się dwie legendy. Pierwsza z nich mówi o dawnym właścicielu Dobrzycy, który zginął w trakcie krucjat w Ziemi Świętej. Biały krzyż jerozolimski miałby upamiętniać średniowiecznego rycerza. Druga legenda głosi, że 4 krzyże na ramionach mają symbolizować 4 braci ochotników, którzy zginęli w Bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku.

Więcej na temat średniowiecznej historii Dobrzycy oraz jej lokacji można przeczytać w publikacji
„Dawni właściciele Dobrzycy na tle swoich czasów”
dostępnej w naszym sklepie internetowym.

FACEBOOK INSTAGRAM YOUTUBE TWITTER WCAG

Bądź na bieżąco

NEWSLETTER