Ta strona używa plików cookie w celu usprawnienia i ułatwienia dostępu do serwisu oraz prowadzenia danych statystycznych. Dalsze korzystanie z tej witryny oznacza akceptację tego stanu rzeczy.
Polityka Prywatności    Informacja o przetwarzaniu danych osobowych    AKCEPTUJĘ
MZD logo Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy

 

 

STRONA GŁÓWNA

2018-01-17

Autor: Katarzyna Podczaska

Kuchary

KUCHARY
Gmina Gołuchów
Dwór Maksymiliana Bawarskiego z pocz. XIX w.



Dwór w Kucharach
Dwór w Kucharach. Wg J. Durczykiewicz, Dwory polskie w Wielkiem Księstwie Poznańskiem, Poznań 1912.


POŁOŻENIE: Założenie dworskie znajduje się we wschodniej części wsi. 51°48’31,09” N 17°59’09,37” E.

DWÓR wzniesiony został na początku XIX w. W 1879 r. został rozbudowany o jedno skrzydło. Jest to budynek szachulcowy, parterowy, posiadający użytkowe poddasze. Nakryty jest dachem mansardowym. Pobudowany został na planie prostokąta, z narożnymi alkierzami wysuniętymi ku północy. Od południa znajduje się ganek nakryty balkonem, za którym znajduje się facjata. Od północy jest taras. Nowsze skrzydło od zachodu jest murowane, piętrowe, nakryte niskim dachem dwuspadowym. Wewnątrz zachował się w skrzydle na parterze wielki salon z wielobocznym ryzalitem od zachodu, podłoga fryzową i piecem kaflowym; także w sieni od południa znajduje się parkiet dębowy i piec kaflowy.       


Dwór w Kucharach
Dwór w Kucharach. Wg Złota księga ziemiaństwa polskiego poświęcona kulturze i wytwórczości rolnej, Warszawa 1929.



Dwór w Kucharach - wnętrze

          Wnętrze dworu w Kucharach - gabinet. Wg Złota księga ziemiaństwa polskiego poświęcona kulturze i wytwórczości rolnej, Warszawa 1929.



Kuchary

Fot. Katarzyna Podczaska 2018.



PARK założono na początku XIX w. Zajmuje powierzchnię 2,49 ha, w tym wód 0,09 ha. Posiada rzut czworokąta. Niegdyś, w południowo-wschodniej części znajdował się staw. Główna brama wjazdowa znajduje się od południa; zachowały się z niej słupki. W parku rosną 34 gatunki drzew, w tym egzotyczne, takie jak: jodła veitchii, świerk kłujący, jesion pensylwański, klon jawor odm. Purpurowa, świerk kłujący, trzmielina europejska. Jest także dąb szypułkowy i jesion o cechach pomnikowych.

WŁAŚCICIELE:

- do 1209 – książę wielkopolski Mieszko III Stary
- 1209 – klasztor benedyktynów w Kościelnej Wsi
- 1288 – Świętomir
- do ok. 1340 – król Kazimierz Wielki
- ok. 1340 - prepozyt kanoników regularnych laterańskich przy kościele św. Mikołaja w Kaliszu
- do 1358 - Kazimierz Wielki
- 1358 -  klasztor kanoników regularnych pw. św. Marii na Piasku we Wrocławiu
- do 1793 – własność kanoników regularnych laterańskich w Kaliszu
-  1794 -  Biskupski
- do 1797 – rząd pruski
- 1797 - hr. Christian Friedrich Thönne von Lüttichau, poseł darmstadzki, szambelan, radca brunszwicki
- 1799 - Michał Jerlicz
- 1800- książę Georg Karl von Hessen-Darmstadt
- do 1819 - Marianna z Piskarów Grabowska
- 1822-1825 – książę Maksymilian I Józef Wittelsbach
- 1835-1838 -  Stefan Grabowski
- 1838-1867 - Anastazy Hutten-Czapski h. Leliwa
- 1867-1890 - Józef Sabin Hutten-Czapski, syn ww. Anastazego
- 1890- Józef Ewaryst Pius Hutten-Czapski, syn ww. Józefa Sabina
- 1912-1937 - dr Czesław Wize h. własnego
- 1937-1939 -  Elżbieta Maria z Wizów Grabska, córka Teodora Wize i Marii Krzyżanowskiej, a żona Józefa Grabskiego h. Pomian
 - do dn. 24 IV 1945 r. rozparcelowano 272 ha majątku między 49 rodzin.

Literatura:

Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski, t. IX, wyd. i opr. A. Gąsiorowski i T. Jasiński, Warszawa-Poznań 1990; t. X, wyd. i opr. A. Gąsiorowski i T. Jasiński, Poznań 1993; t. XI, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jasiński, T. Jurek i I. Skierska, Poznań 1999; Adressbuch des Grundbesitzes im Grossherzogthum Posen, Berlin 1872; Amtliches Fernsprechbuch für den Bezirk der Reichspostdirektion Posen 1941, 1942; Cieślak T., Nadzieje i rzeczywistość. Ziemia pleszewska w latach 1945-1947, Rocznik Pleszewski 2012, s. 243- 269; Güter=Adressbuch der Provinz Posen, Stettin 1907; Jasiewicz K., Lista strat ziemiaństwa polskiego 1939-1956, Warszawa 1995; Kozierowski S., Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej zachodniej i środkowej Wielkopolski, Roczniki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 47: 1920, t. 1 (A-Ł), Poznań 1921; Kurtzgefasstes Staatistisches Handbuch der Provinz Posen (…), Posen 1865; Małyszko S., Gajda Ł., Majątki wielkopolskie, t. II, Powiat pleszewski, Szreniawa 1997; Niederstetter J., Verzeichnis sammtlicher Ritter-und anderer selbstandigen grosseren Güter der Provinz Posen mit Angabe ihrer Besitzer, Posen 1859; Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego, wyd. J. N. Bobrowicza, Lipsk 1846; Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t, IV, Warszawa 1883; Żychliński T., Stosunek polskiej a niemieckiej większej własności w Wielkiem Księstwie Poznańskiem przed 30 laty a dzisiaj, Poznań 1978. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

FACEBOOK INSTAGRAM YOUTUBE TWITTER WCAG

Bądź na bieżąco

NEWSLETTER